2 SAĞLIK HİZMET YÖNETİMİ

PATOLOJİ LABORATUVAR HİZMETLERİ

SAĞLIK HİZMETİ YÖNETİMİ

 

PATOLOJİ LABORATUVAR HİZMETLERİ

280

Laboratuvarda çalışılan tüm test ve uygulamaları içeren rehber hazırlanmalıdır.

10

Test ve uygulama rehberi;

 

oÖrnek türünü,

 

oÖrnek kabul ve ret kriterlerini,

 

oÖrnek alımı ile ilgili kuralları,

 

oÖrneklerin uygun şekilde alınması ve uygun şekilde transferini (uygun ısı, süre, taşıma kabı vs. belirtilerek),

 

oÖrnek kaplarının uygun şekilde etiketlenmesini,

 

oÖn hazırlık işlemi gerektiren testlere ait bilgiyi,

 

oÖrneklerin çalışma zamanını,

 

oSonuç verme sürelerini içermelidir.

 

Test rehberi hakkında ilgili çalışanlara eğitim verilmelidir.

 

Patoloji tetkik istek formu hasta ile ilgili gerekli bilgileri içerecek şekilde düzenlenmelidir.

10

Tetkik istek formunda;

 

oHastanın adı, soyadı,

 

oHastanın doğum tarihi,

 

oDosya numarası (ve/veya barkod numarası),

 

oSorumlu doktorun ismi,

 

oTanıya yardımcı;

 

§Klinik öykü ve fizik muayene bulguları,

 

§Laboratuvar sonuçları,

 

§Ön tanı,

 

§Önceki patoloji tanıları yer almalıdır.

 

Örneklerin etiketlenmesine yönelik düzenleme yapılmalıdır.

10

Laboratuvarla ilgili tüm süreçlerde örnek aynı kod ile tanımlanmalıdır.

 

Patoloji laboratuvarının işleyişine yönelik yazılı düzenleme bulunmalıdır.

5

Yazılı düzenleme;

 

oMakroskobik değerlendirmeyi,

 

o Mikroskobik değerlendirmeyi,

 

oHistokimyasal boyama yöntemlerini,

 

oSitolojik değerlendirmeyi,

 

oKalite kontrol çalışmalarını,

 

oPatoloji raporlarının hazırlanmasını,

 

oPanik tanı kriterleri ve bildirimini,

 

oSonuçların hastaya ve hekime ulaştırılmasını,

 

oBlok, preparat ve raporların arşivlenmesini kapsamalıdır.

 

Laboratuvarda bulunan cihazlar için düzenleme yapılmalıdır.

10

Laboratuvarda bulunan tüm tıbbi cihazlar için envanter oluşturulmalıdır. Bu envanterde;

 

oCihazın adı,

 

oMarkası,

 

oModeli,

 

oÜretim tarihi,

 

oSeri numarası,

 

oTemsilci firmanın adı,

 

oHizmete giriş tarihi bulunmalıdır.

 

Laboratuvarda bulunan her cihaz için bir dosya oluşturulmalıdır. Bu dosyada;

 

oKullanım kılavuzu veya CD’si

 

oVarsa test veya cihaza ait kalibrasyon kayıtları veya sertifikaları,

 

oVarsa kalite kontrol sonuçları,

 

oCihaz bakım formları (Günlük, haftalık, aylık vb),

 

oArıza bildirim formları,

 

oFirma iletişim bilgileri,

 

oKullanıcı eğitim sertifikaları bulunmalıdır.

 

Özel teknikler ile çalışılan testlerin kalite kontrol çalışmaları yapılmalıdır.

15

Histokimyasal, immünohistokimyasal, immünflorasans, FISH ve moleküler patoloji testlerindeher çalışmada pozitif ve negatif kalite kontrol çalışması yapılmalıdır.

 

İntraoperatif konsültasyon (frozen section) sürecine yönelik düzenleme yapılmalıdır.

10

İntraoperatif konsültasyon süreci ile ilgili yazılı düzenleme hazırlanmalıdır. Yazılı düzenleme;

 

oÖrneğin kabul ve ret kriterlerini,

 

oDondurma işlemini,

 

oKesme ve boyama ile ilgili işlemlerini,

 

oSonucun bildirilmesini kapsamalıdır.

 

Sonuç verme süreleri belirlenmeli,

 

oSonuç verme süreleri değerlendirilmeli,

 

oGerektiğinde düzeltici ve önleyici faaliyet başlatılmalıdır.

 

İntraoperatif konsültasyon (frozen section) kesitleri saklanmalı,

 

oPreparat arşivinde frozen kesitler olguya ait kalıcı kesitler ile birlikte saklanmalıdır.

 

Bölüm içi ve bölüm dışı konsültasyonların uygulanmasına yönelik yazılıdüzenleme bulunmalıdır.

5

Yazılı düzenleme;

 

oKonsültasyon istemini,

 

oDış konsültasyonda örneğin transferini,

 

oKonsültasyon sonucunun rapora yazılmasını,

 

oKonsültasyon sonucu gelince ek raporla sonucun hastaya ve/veya hekimine nasıl bildireceğini kapsamalıdır.

 

Panik tanı kriterlerine yönelik düzenleme yapılmalıdır.

15

Panik tanı kriterleri listesi oluşturulmalıdır.

 

Panik tanı sonuçları bildirilmeli,

 

oBildirimlerde; bildirimi yapan kişi, bildirim yapılan kişi, panik değer sonucu, bildirimin yapıldığı tarih ve saat kayıt edilmelidir.

 

Rapor hazırlanmasına yönelik düzenleme yapılmalıdır.

10

Raporda;

 

oTanıya ulaşmada kullanılan yöntemlerin tümü,

 

oÖn tanı ve patoloji tanısı,

 

oKonsültasyon tanısı,

 

oİntraoperatif konsültasyon (frozen section) tanısı yer almalıdır.

 

Arşivlemeye yönelik düzenleme yapılmalıdır.

10

Raporlar, bloklar, lamlar ve elektronik kayıtların tümü arşivlenmelidir.

 

oBloklar en az 10 yıl,

 

oLamlar en az 20 yıl,

 

oRaporlar süresiz,

 

oElektronik kayıtlar yedekleme ile birlikte süresiz saklanmalıdır.

 

Blok ve lamlar 18-230Csıcaklıkta saklanmalıdır.

 

Hastaya ait kalan dokular ve sıvılar raporlama tarihinden itibaren en az bir ay saklanmalıdır.

 

Doku takip solüsyonları ve banyo suları belirlenmiş aralıklarla değiştirilmelidir.

10

Laboratuvarın yoğunluğuna göre doku takip solüsyonları düzenli aralıklar ile değiştirilmelidir.

 

Banyoların günlük temizliği ve su değişimi yapılmalıdır.

 

Laboratuvar süreçlerine yönelik performans değerlendirmesi yapılmalıdır.

15

Preanalitik, analitik ve postanalitik süreçler ile ilgili aylık değerlendirme yapılmalıdır.

 

Değerlendirme sonuçlarına göre gerekli düzeltici önleyici faaliyetler başlatılmalıdır.

 

Laboratuvarda sıcaklık ve nem takipleri yapılmalıdır.

10

Laboratuvarda sıcaklık takibi gerektiren cihazların sıcaklık takibi yapılmalı,

 

oEtüv, derin dondurucu, su banyosu, ve buzdolaplarının sıcaklık takipleri yapılmalıdır.

 

Laboratuvar ortamının sıcaklık ve nem takibi yapılmalıdır.

 

Gerektiğinde düzeltici önleyici faaliyetler başlatılmalıdır.

 

Laboratuvar güvenliğini sağlamaya yönelik düzenleme yapılmalıdır.

10

Laboratuvar Güvenlik Rehberi hazırlanmalıdır. Bu rehber asgari;

 

oLaboratuvar çalışanlarının uyması gereken kuralları,

 

oKullanılan kimyasal maddelere karşı alınması gereken tedbirleri,

 

oYangına karşı alınması gereken tedbirleri,

 

oElektrik güvenliğini sağlamaya yönelik tedbirleri kapsamalıdır.

 

Giriş ve çıkışlara ilişkin kurallar belirlenmeli ve uygulanmalıdır.

 

Temizlik ve dezenfeksiyon kuralları belirlenmeli, uygulanmalı, ilgili çalışanlara eğitim verilmelidir.

 

Laboratuvar çalışanlarına laboratuvar güvenliği ile ilgili eğitim verilmelidir.

 

Laboratuvarda uçucu kimyasal maddelere karşı koruyucu önlemler alınmalıdır.

15

Makroskobik kabin kullanılmalıdır.

 

Laboratuvarda uçucu kimyasal maddelerin arındırılmasına yönelik havalandırma sistemi bulunmalıdır.

 

Laboratuvar havasının formaldehit ve ksilen düzeyleri ölçülmeli,

 

oÖlçüm solunum düzeyinde yapılmalı,

 

o8 saatlik solunan miktar değerlendirilmeli,

 

oÖlçülen maddeye göre 15 veya 30 dakikalık maksimum solunan değer ölçülmelidir.

 

Hastane dışında yapılan testlere yönelik düzenleme yapılmalıdır.

10

Hastane dışında yapılan testlere yönelik yazılı düzenleme bulunmalıdır. Yazılı düzenleme;

 

oİstemin yapılması ve örneğin laboratuvara ulaştırılmasını,

 

oSonuç raporlarının hastaneye ulaştırılmasını,

 

oRaporların hastaneye ulaştırılma sürelerini kapsamalıdır.

 

Testlerin çalışıldığı laboratuvar, hizmet kalite standartlarının karşılanma durumu açısından değerlendirilmelidir.

 

oPatoloji Laboratuvarı Hizmet Kalite Standartlarından; 01, 02, 03, 06, 07, 09, 10, 11 nolu standartların uygunluğu açısından hizmet sunan kurum yılda en az 2 kez hastane tarafından değerlendirilmelidir.

 

Hasta sonuç raporunda testlerin çalışıldığı kurumun adı ve hastane adı bulunmalıdır.

 

İlaç ve kitlerin muhafaza edildiği buzdolaplarının sıcaklık takipleri yapılmalıdır.

10

Buzdolaplarının içinde bulunan malzemelere göre sıcaklık takibi yapılmalıdır.

 

Hastalara hizmet verilen alanlar iletişime açık bir şekilde düzenlenmelidir.

15

Sonuç alma, numune kabul, kayıt, halkla ilişkiler hizmet noktalarında hasta ve çalışan arasında fiziksel bariyer (camekân, pencere, demir parmaklık, yükseklik) bulunmamalıdır.

 

Çalışanlar tarafından kişisel koruyucu ekipman kullanılmalıdır.

15

Bölüm bazında kullanılması gereken kişisel koruyucu ekipman belirlenmelidir.

 

Kişisel koruyucu ekipman çalışma alanlarında ulaşılabilir olmalıdır.

 

Kişisel koruyucu ekipman kullanımı konusunda çalışanlara eğitim verilmelidir.

 

Tıbbi cihazların yönetimine yönelik düzenleme yapılmalıdır.

15

Tıbbi cihazların bölüm bazında envanteribulunmalıdır.

 

Tıbbi cihazların bakım, onarım, ölçme, ayar ve kalibrasyonlarına yönelik plan bulunmalı,

 

oPlan dahilinde cihazların ölçme, ayar ve kalibrasyonları yapılmalıdır.

 

Kalibrasyonu yapılan cihazların kalibrasyon etiketi bulunmalıdır. Etikette;

 

oKalibrasyonu yapan firmanın adı,

 

oKalibrasyon tarihi,

 

oGeçerlilik süresi,

 

oSertifika numarası bulunmalıdır.

 

Hastanenin temizliğine yönelik düzenleme yapılmalıdır.

15

Bölüm bazında temizlik planı bulunmalıdır.

 

Risk düzeylerine göre temizlik kuralları belirlenmelidir.

 

Temizlik malzemeleri ve malzemelerin kullanımı ile ilgili kurallar belirlenmelidir.

 

Tüm kapalı ve açık alanların temizlikleri kontrol edilmelidir.

 

oKontrol aralıkları,

 

oKontrol sorumluları belirlenmelidir.

 

Kişisel temizlik alanlarına yönelik düzenleme yapılmalıdır.

15

Kişisel temizlik alanlarının kapıları dışarı doğru açılmalıdır.

 

Kişisel temizlik alanlarının temizliği sağlanmalıdır.

 

Kişisel temizlik alanlarında temizlik malzemeleri bulundurulmalı,

 

oSıvı sabun, kâğıt havlu, tuvalet kâğıdı ve poşetli çöp kutusu bulundurulmalıdır.

 

Sıvı sabun kaplarının üstüne ekleme yapılmamalı,

 

oBoşalan sabunluk yıkanıp iyice kurutulduktan sonra tekrar doldurulmalıdır.

 

Atıkların kaynağında ayrıştırılmasına yönelik düzenleme yapılmalıdır.

15

Her bölüm için atıklar belirlenmelidir.

 

Uygun atık kutuları kullanılmalıdır.

 

22 Kasım 2023